Бел лит про осень

Бел лит про осень

Восень абсыпала дрэвы

Жоўтым прыгожым лістком,

Восень сабрала пасевы

3 поля пагодным дзяньком,

Збожжа ў гумно накладала,

Бульбу ссыпала ў мяхі,

У косы цыбулю сплятала,

Вешала іх ля страхі.

Лушчыла ў торбы сланечнік,

Мак, і хвасолю, і боб.

Восень у клопаце вечным,

Хай дапаможа ёй Бог!

Над балотам, над лугам, над полем,

над прасторам радзімай зямлі,

дзе пад воблакі мкнуцца таполі,

вострым клінам плылі жураўлі.

I пачуліся ў песні кароткай

шкадаванне і смутак такі,

з небам продкаў

расставаліся на вякі.

I калі непрыкметна расталі

ў вышыні, над смугою палёў,

мне таполі нагадваць сталі

пер’е шэрае жураўлёў.

Ці прытуліцца вецер да весніц,

ці вяршаліны дрэў гайдане —

чую зноў развітальную песню,

адгукаецца смутак ва мне.

Лістапад

Станіслаў Шушкевіч

Пэўна, сонца знебылося [1] ,

Адпачыць пайшло за хмары,

І паўзе павольна восень

Праз іржышчы і папары [2] .

І ад холаду рабіна

Чырванее, нізка гнецца,

Паляцелі гусі клінам,

Каб ў выраі пагрэцца.

Сыплюць лісцікі бярозы,

Стала ветрана і суха, —

Недалёка ўжо марозы,

Люты вецер, завіруха.

[1] Знябыцца — размоўнае слова Змарыцца, змучыцца.

[2] Папар — поле, пакінутае на адно лета незасеяным з мэтай паляпшэння глебы пад пасеў азімых.

Гусі клічуць у вырай

Гусі клічуць у вырай,

I туманы на беразе,

Нізка вербы старыя

Нахіліліся ў верасні.

Дзе ты, лета, з уцехамі,

Ягад кошыкі поўныя.

Загарэўся пад стрэхамі

Клён, шугаючы полымем.

Гульні ўспомніш у верасні

Ты гадзінаю вольнаю.

Клічуць, клічуць наперадзе

Дні цікавыя школьныя.

Чаму птушкі адлятаюць

(урывак з апавядання «Пералётныя птушкі»)

Тыя птушкі, якія мусяць жыць вясну і лета ў адным краі, а восень або толькі часць восені і зіму ў другім краі, называюцца пералётнымі.

Птушкі на халодны час пералятаюць у цёплы край, бо яны ўсе жывяцца рабакамі, кузюркамі, жучкамі і т. п., а ўсе гэтыя страшэнныя ворагі нашых дрэў і раслін на зіму гінуць, дык птушкам не было б чым жывіцца.

Каб мог здарыцца такі год, што птушкам дзеля якой прычыны нельга было б вярнуцца да нас, якім жа страшным, глухім і спустошаным праз гэта стаўся б наш край: замест мілага шчэбету, замест песняў звонкіх, толькі голыя веткі і галіны шапацелі б, замест багатых рознакалёрных ніў — поле ляжала б, як чорны папар і т. д., бо ўсё багацце нашага краю зніштожылі б, аб’елі б жукі, рабакі, мошкі.

Баравікі ў хусцінках

Звечара падрыхтаваліся мы са Стасікам да паходу ў лес: паклалі ў кошыкі хлеб і сала, па пары сакаўных яблыкаў, нажы.

Прачынаемся, а на дварэ зіма — уначы выпаў снег. Ад такой навіны я нават нос павесіў. А Стасік і кажа:

— Снег — не пажар. Грыбоў не набяром, дык хоць лесам палюбуемся, пагалёкаем там, у цішыні.

Гэта Стасікава «пагалёкаем» падахвоціла мяне ўзяць кошык і пайсці ў лес.

Зямля, дрэвы і кусты, пні, мурашнікі — усё было пакрыта бялюткім снегам. Асенні лес стаяў задуменны, маўклівы. Ні птушыных галасоў у ім не было чуваць, ні саміх птушак мы нідзе не ўбачылі. Цішыня і спакой.

Стасік, як той заяц, бесклапотна гойсаў паміж дрэў. А я хадзіў паволі, прыглядаўся да зямлі.

I вось цуд! Гляджу, баравік пад елачкай стаіць.

— Стасік, — крычу, — баравіка знайшоў!

— Які прыгажун! — заскакаў Стасік вакол елачкі. — У белай хусцінцы стаіць!

Сапраўды, баравік, здавалася, накінуў на сябе абнову — хусцінку са снегу.

Гэта было так незвычайна, што мы са Стасікам нават не сталі чапаць баравіка. Толькі пазней, знайшоўшы яшчэ з паўдзесятка грыбоў, вярнуліся і забралі яго, прыгажуна.

Цудаў у лесе было шмат. I ярка-чырвоныя ягады шып-шыны на белых кустах. I малінавыя завушнічкі брызгліны. I зялёныя венічкі чарнічніку. I лісіныя ды заечыя сляды на снезе. А Стасік выпараў нават даўганосага камара, які схаваўся ад голаду пад грыбам-нарастам на старой асіне.

Мы ўдосталь налюбаваліся заснежаным лесам дый такія-сякія дарункі прынеслі дамоў. Чырвоным жарам гарэлі ў кошыках буйныя гронкі каліны, зелянела лісце малінніку, залаціліся яловыя шышкі. I, вядома ж, радавалі вока крамяныя баравікі. Снег растаў, і яны ўжо ляжалі ў нашых кошыках без хусцінак.

Источник

Вершы пра восень

ВОСЕНЬ
Надакучыла восені
Паннай быць залатою,
Пажадала застацца
Дзеўчыной маладою.

Той калінкаю кволай,
Сумнай і закаханай,
Прыгажуняй рабінай,
У каралі прыбранай.

Палявою бярозкай,
Віхраста прычэсанай,
І той песняй журботнай,
У вырай панесенай.

Адкупілася восень
Дарагімі дарамі.
Развіталася з просінню
Праліўнымі дажджамі,

Туманамі грыбнымі,
Вятрамі галоснымі,
Кучаравымі хмарамі
Ды скрыпучымі кроснамі.

Да наступнага году!
Да багатага ўроду!
Да ўбораў мядзяных!
Да вяселляў жаданых!
(Л. Полазава)

Восень ціха прыварожвае
Залатою шчымлівай парой.
Лісцяў-кветак мігценне прыгожае
Ашчаджае вястун-лістабой.

Ён сваё яшчэ возьме напоўніцу,
Скіне з дрэваў убранне на дол.
А пакуль сэрца радасцю поўзніцца —
Фарбаў-водбліскаў цэлы прыпол.
(У.Мароз)

ВОСЕНЬ
Восень абсыпала дрэвы
Жоўтым прыгожым лістком,
Восень сабрала пасевы
З поля пагодным дзяньком,

Збожжа ў гумно накладала,
Бульбу ссыпала ў мяхі,
Ў косы цыбулю сплятала,
Вешала іх ля страхі.

Лушчыла ў торбы сланечнік,
Мак, і хвасолю, і боб.
Восень у клопаце вечным,
Хай дапаможа ёй Бог!
(І. Багдановіч)

КОЛЕРЫ ВОСЕНІ
Пафарбавала восень
Клёны
У колер жоўты
І чырвоны.

На спелых гронках
Арабіны —
Бялюткіх нітак
Павуціна.

А за сцяжынкай
Паглядзі ты —
Зялёнай руні
Аксаміты.

І немагчыма
Надзівіцца
На восень —
Цуда-чараўніцу.
(В. Шымук)

АСЕННІ МАЛЮНАК
Як охра, пажаўцела восень,
Зямля рыхтуецца к зіме.
Мільгне на небе раптам просінь,
А вецер золкі дзьме ды дзьме.

Туман малочны лістапада
Пакрыў палі, пакрыў лугі,
Чарнеюць ля дарог прысады
Ад халадоў і ад тугі.
(М.Сабалеўскі)

ЗАЛАТАЯ АСЕННЯЯ РАНІЦА…
Залатая, асенняя раніца!
Хараством ты на свеце адна.
Сонца ў пушчы глыбокай купаецца
І ніяк не дастане да дна…

Мітусіцца лісцё па аселіцы,
Як дзвіна матылькоў-мітульгі.
І ўзвее яна, і пасцелецца,
Распаветрыцца на берагі.

А яны, берагі-беражыстыя,
На срымаюць асенні напеў.
І ліецца, віецца сукрысты ён
І разгортваецца каля дрэў

Прытулі, прыхіні на апошняе
І згадай гэты дзень залаты,
Што над пушчай, згалелымі пожнямі
Рассыпаў залатыя лісты.

Рассыпаў і раскідваў прыгоршчамі
На красу, на жаль, на ўспамін.
Развітальная хвіля найгоршая,
яна можа і сэрца спаліць.

Не бядуй, не гаруй – пад цяжарамі
Мне не йсці, шчасця ў іх не шукаць,
З-за балота мігціць, за выгарамі
Прамяніцца пярэстая гаць.

Не гаруй! Ты дарэмна заплакала:
Я прыду, я вярнуся ізноў.
Лёс для ўсіх не бывае аднакавы,
Як для тых засмучоных лістоў.

Залатая, асенняя раніца!
З хараством, з пекнатою – бывай!
Ужо сонца за пушчу хаваецца,
Кармазынам гарыць небакрай…
(У. Дубоўка)

ПАЛЬЦЫ ЖОЎТЫХ КЛЯНОВЫХ ЛІСТОЎ
Пальцы жоўтых кляновых лістоў
Мкнуцца восень схапіць за шыю.
Не парушыць яе хараство,
Не парушыць лісты залатыя.

Клён у вокны забразгатаў,
Адгукнулася каняю рэха.
Месяц рваў арэхі з куста,
Раскідаў над сусветам арэхі.

Яны ў воўне блакітнай ляглі
і плывуць над зямлёю шырокай.
Закрасуе ізноў на зямлі,
Хараство закрасуе навокал.

Ахіне нас, атуліць усіх,
Дасць у сэрцы, на думкі патолю.
Прынясе летуценняў сваіх
Нам у сінім цудоўным прыполе.

Восень выплача слёзы ўсе,
Каб іх людзі ніколі не зналі.
У нябеснай блакітнай красе
радасць ходзіць бясконцаю хваляй.

Яна прыйдзе і да камяніц,
Яна прыйдзе пад шэрыя стрэхі.
Ліставея міне, адшуміць
І рассыплецца каніна рэха…
(У.Дубоўка)

ЕДЗЕ ВОСЕНЬ
Змоўкла наваколле,
Лес адгаманіў.
Едзе восень полем

На рабым кані.
А за сінім борам —
Я разгледзеў сам —
Сядзе ў санкі скора
Белая зіма.
(В. Рабкевіч)

ВОСЕНЬ, ВОСЕНЬ ЗАЛАТАЯ
Восень, восень залатая
Сее радасць на зямлі,
Хмарка ў сінім небе тае,
Мкнуць у вырай жураўлі.

Ніткай срэбнай павуцінне
Ў косах сонейка блішчыць.
Што за цуднае зіхценне!
Што за ціш вакол стаіць!

Я іду лясною сцежкай,
Як па мяккім дыване.
Восень з ветлівай усмешкай
На спатканне выйшла мне.

Ярка, хораша прыбрала
Ўсюды дрэвы і кусты
I зямлю памалявала
Ў колер жоўта-залаты.
(С. Новік-Пяюн)

* * *
Лісцё ў кастрычніку ляціць
На мокрую траву.
Ля весніц клён стары стаіць,
Схіліўшы галаву.

Пяюць вятры, нясуць яны
Халодны змрок і сум.
І сцелюць лісцяў дываны —
Асеннюю красу.

Цябе любіў я і люблю,
Мой звонкі лістапад.
Бы ў грудзі, грукае ў зямлю
Антонаўскі апад.

На ўзлёце крылле распусціў
Знясілены вятрак.
Ён жорны цэлы век круціў,
Стаміўся, небарак.

Калючы дождж яго дзяўбе,
А ён з-пад самых зор
Глядзіць, паставіўшы сябе
Вятрам наперакор.
(М. Хведаровіч)

ЛІСТАПАД
З буйных ліп і бяроз
Лісты валяцца.
Між павалаў і лоз
Рассыпаюцца.

Шапацяць, шалясцяць
Залацістыя,
Ўвысь галінкі глядзяць
Пусталістыя.

А як прыйдзе вясна —
Ўсё адменіцца,
I галінкі ізноў
Зазяленяцца.
(Я. Купала)

Источник

Белорусские стихи про осень — подборка стихотворений

Бабіна лета

Бела-бела ў полі чыстым.
Над зямлёю паднялося
Многа нітак серабрыстых,
Што напрала сёння восень.

Бабіна, як кажуць, лета
Так іскрыцца сівізною,
Светлым сонейкам сагрэта,
Плыве-кружыць над зямлёю.

Неўзабаве шоўку ніці
Восень зноўку згорне ў жмені,
Будзе для зімы-сястрыцы
Ткаць прыгожае адзенне.

В. Швед

Багаж восені

— Восень едзе. Свята ў нас.
Адчыняйце дзверы.

А які вязе багаж?

Раскажу я вам сама.

Часу мала страчу.

Вельмі доўгая зіма —

Шмат патрэбна харчу.

Я прывезла вам мукі.

Будуць булкі, праснакі,

I кулеш, і калачы,

Пірагі і кулічы.

Што яшчэ ёсць, пакажы?

Ёсць капуста, агуркі,

Бульба, морква, буракі.

Што яшчэ, спытаць дазволь?
В о с е н ь:

Гарбузы, часнок, фасоль,
Многа бобу і гароху

I сяго-таго патроху.

Шчыры дзякуй наш прымі,
Восень-працаўніца.

Мы павінны да зямлі
Табе пакланіцца.

Ты — багатая. I мы
Блаславім прыход зімы.

Лепей вы мяне, сябры,
Песнямі пацешце

I усе мае дары
З апетытам ешце.

Н. Галіноўская

Скарбонка восень

На зямлі ― скарбонка восень.
У яе выгодаў восем.
Назапасіла грыбоў
Для вавёрак і яжоў.

***
Адыходзіць лета,
Фарбамі адзета.

***
Адбуялі краскі лета
Толькі успамін пра гэта.
І рамонкі, і ўюнкі
Помняць летнія дзянькі.

***
Зніклі з поля капы жыта.
Поле восенню спавіта.
Сена звезена з лугоў,
Конь у стойла стаць гатоў.

***
Зжатае жыта
Бусламі абжыта.

***
Шчодра восень.
За стол просім!

***
Мышы восеньскай парой
На палях вядуць разбой.

***
Восень дорыць пазалоту
І у ясны дзень, і ў слоту.

***
Мяне ўвосень моцна вабіць
Наліўны духмяны яблык.

***
Вельмі хутка, неўпрыкметку
Пралятаюць дні улетку.
Калі ўвосень шэра, брудна,
Крочаць цяжка і марудна.

***
Між бяроз, арабінаў і сосен
Прайшла чарадзейкаю восень.

***
Як сабрана ажына,
Хутка спее збажына.

***
Спі зімою без журбы,
Калі ўвосень ёсць грыбы.

***
Не змяшчаюцца ў тазы
Гадаванцы ― гарбузы.

Л. Сівурава

Восень

Восень падарыла
Людзям парасоны,
Лес пазалаціла
Фарбаю чырвонай.

Л. Дайнека

Залатая восень

Залатая восень ходзіць па гаях,

Золатам прыбрала кроны на дубах.

Пажаўцела лісце трапяткіх асін,

Чырванню палаюць гронкі арабін.

Полымем барвовым разгарэўся клён,

За раку на сосны паглядае ён.

Вельмі ён зайздросціць, бо зялёны ўбор

Нават і зімою не мяняе бор.

А. Дзеружынскі

Едзе восень

Едзе восень полем

Лісце сыпле ў ногі —

А за сінім борам —

Я разгледзеў сам —

Сядзе ў санкі скора

В. Рабкевіч

Восень, восень залатая

Восень, восень залатая

Сее радасць на зямлі,

Хмарка ў сінім небе тае,

Мкнуць у вырай жураўлі.

Ніткай срэбнай павуцінне

Ў косах сонейка блішчыць.

Што за цуднае зіхценне!

Што за ціш вакол стаіць!

Я іду лясною сцежкай,

Як па мяккім дыване.

Восень з ветлівай усмешкай

На спатканне выйшла мне.

Ярка, хораша прыбрала

Ўсюды дрэвы і кусты

I зямлю памалявала

Ў колер жоўта-залаты.

С. Новік-Пяюн

Лістапад

З буйных ліп і бяроз

Між павалаў і лоз

Ўвысь галінкі глядзяць

А як прыйдзе вясна —

І галінкі ізноў

Я. Купала

Восень

На дрэвах, кустах —

Прыйшла ў калгас,

На полі калгасным

Ляціць аб ім слава

На ўвесь родны край.

Я. Журба

Колеры восені

На спелых гронках

В. Шымук

У лесе

Мохам, ядлоўцам і смолкай

пахне ад цёплай зямлі,

колюць зялёныя голкі,

лётаюць важна чмялі.

Колькі б вы казак ні чулі,

колькі б ні зналі забаў —

лепшыя казкі і гульні —

у лесе, між елак і траў.

В. Вярба

Восень

О хараство асенніх дзён празрыстых,

Бязгутарнасць прыроды і спакой.

Урачыста полем з пушчаў залацістых

Прыйшла туга і пала над вадой.

А там застыла яснасць даляў чыстых

Над цёмнай рунню й чорнай цаліной,

І холад лёгкі ў косах прамяністых

Разліла сонца хваляй нежывой.

Наўкол сляды павольнага канання

І веліч нетутэйшага маўчання.

Прымаю корна сон зямлі азурны.

І летуціцца сцішанай душы

Такі ж спакой, халодны і бязбурны,

І адцвітанне яснае ў цішы.

У. Жылка

Верасень

І туманныя слівы, і яблыкі — вось яны —

На саломе ляжаць у іскрынках расы,

Пахнуць мёдам і верасам сонечнай восені,

I рыпяць па дорогах цяжкія вазы.

Халадком задыміліся травы збуялыя.

З агародаў паўзуць праз платы гарбузы,

Шамаціць на іржэўніку лісце апалае,

І рыпяць па дорогах цяжкія вазы,

Аж здаецца, зямля пацяжэла за верасень,

Падабрэла, прыціхла ў асенняй красе.

Чалавек ёй з маленства да скону даверыўся, —

Пра яе і турботы, і клопаты ўсе.

I яна адарыла пладамі багатымі

Працавітыя рукі шчаслівых людзей.

Чырванеюць рабіны над новымі хатамі,

Спелы верасень з мёдам і хлебам ідзе.

С. Грахоўскі

Восень

Пуста ў лузе. Толькі стогі

Ды шпакі каля дарогі

Цэлы дзень адно крычаць.

Грэчка зжата. Гола ў полі.

Жыта звезена даўно.

Толькі плаваюць на волі

Кучы хмар, як валакно.

Дожджык сее беспрастанку;

Вецер свішча так, як звер.

Колькі лужын каля ганку!

А гразі, гразі цяпер!

Ссохлі травы, ўсё павяла.

Слоць, плюхота, холад, цьма.

Эх, скарэй бы закрывала

Зямлю чорную зіма!

Я. Колас

Залатая, асенняя раніца.

Залатая, асенняя раніца!

Хараством ты на свеце адна.

Сонца ў пушчы глыбокай купаецца

І ніяк не дастане да дна…

Мітусіцца лісцё па аселіцы,

Як дзвіна матылькоў-мітульгі.

І ўзвее яна, і пасцелецца,

Распаветрыцца на берагі.

А яны, берагі-беражыстыя,

Не стрымаюць асенні напеў.

І ліецца, віецца сукрысты ён

І разгортваецца каля дрэў.

Залатая, асенняя раніца!

З хараством, з пекнатою — бывай!

Ужо сонца за пушчу хаваецца,

Кармазынам гарыць небакрай…

У. Дубоўка (скароч.)

Восень

Над палямі хістаўся пашчэрблены месяц.

Вецер дзьмуў, і шумеў па-над Нёманам бор.

Восень вецце сухое зграбла і на ўзлессі

Падпаліла пагрэцца начлежны касцёр.

Падпаліла касцёр, прылягла у тумане,

Ды кароткім быў гэты пад зорамі сон:

Крык трывожны птушыны збудзіў яе рана,

Па зямлі ад кастра разліваўся агонь.

Загарэліся гнёзды, і іскры пажару

Пачала яна з птушкамі, з ветрам гасіць.

Толькі полымя ўжо разлілося ў імшарах,

Па лясах і палях, па курганах брусніц.

I па сённяшні дзень восень жару не можа

Пагасіць на зямлі, ходзе з краю у край,

Заліваючы ліўнямі ў полі бярозы

I цалуючы кожны рабінавы гай.

М. Танк

Глыбела неба, зоркі халаднелі.

Глыбела неба, зоркі халаднелі.

Ступала восень зорнай паласой.

Апошні мёд насілі пчолы ў келлі

На санцагрэве з буйных верасоў.

За жураўліным клінам павуцінка

Плыла трывожна з восеньскай вярсты.

. Яшчэ сініцам весела адцінькаць

У голлейку пажоўклыя лісты.

А там дажджы рабінай апякуцца,

I выпадзе халодная раса.

He, не мае красёнцы гэта ткуцца,

He мой — халоднай восені пасаг.

I не мае то вусны загарчылі

Салодкім мёдам позніх верасоў.

I сняцца сны ўспамінамі чужымі.

Ступала восень зорнай паласой.

А. Канапелька

Хаджу па нівах, па лугах азёрных.

Хаджу па нівах, па лугах азёрных,

Начую летуценна ў будане

I думаю, чаму мне так прасторна?

I песня прылятае да мяне.

Прыносіць мне дары свае дуброва —

То верас, то крыніцу, то грыбок.

Ўліваецца, нібы ручай, у мову

Палескі нетаропкі гаварок.

Злятае па дасвецці галубіным

То рыжы ліст, то жоўта-залаты.

Упалі задуменна на платы

Даспелыя ружовыя рабіны.

Хаджу па нівах, па лугах азёрных,

Начую летуценна ў будане.

Я думаю, чаму мне так прасторна?

I песня прылятае да мяне.

Я. Янішчыц

Лісце

Восень прайшла пералескамі,

Па няголеным ржышчы ніў,

Лісце лес ураніў.

Глянь на зямлю залатую,

Пяшчотную, сумную, чыстую,

Нехта па ёй вандруе,

Ў паветра ўзнімаючы лісце.

Струменьчыкам тонкім лісце.

Медзь на азёрах сплывае,

Сум у небе імглістым.

Як песня, з галін злятае

У. Караткевіч

Восень

Паннай быць залатою,

Той калінкаю кволай,

Сумнай і закаханай,

У каралі прыбранай.

І той песняй журботнай,

У вырай панесенай.

Развіталася з просінню

Ды скрыпучымі кроснамі.

Да наступнага году!

Да багатага ўроду!

Да ўбораў мядзяных!

Да вяселляў жаданых!

Л. Полазава

Восень ціха прыварожвае…

Восень ціха прыварожвае

Залатою шчымлівай парой.

Лісцяў-кветак мігценне прыгожае

Ён сваё яшчэ возьме напоўніцу,

Скіне з дрэваў убранне на дол.

А пакуль сэрца радасцю поўніцца —

Фарбаў-водбліскаў цэлы прыпол.

У. Мароз

Дождик. Роман Сеф

Дождик,
Дождик моросит
Осенний.
Сеет дождик через сито
Дым серый.
Дождь — художник:
Он рисует
Лужи,
И на трубах он играет
Не хуже.
Вот и серый снег пошел,
Лег густо.
До чего же хорошо
И грустно.

Листоход. Валерий Шульжик

Рыжий дождик валит с небосвода,
Ветер рыжие листья несёт.
Листопад,
Смена времени года,
Листоход на реке, листоход.
У реки подмерзают бока,
И от инея некуда деться.
Лисьей шубой накрылась река,
Но дрожит
И не может согреться.

Осень. Михаил Геллер

Дарит осень чудеса,
Да еще какие!
Разнаряжены леса
В шапки золотые.
На пеньке сидят гурьбой
Рыжие опята,
И паук – ловкач какой! –
Тянет сеть куда-то.
Дождь и жухлая трава
В сонной чаще ночью
Непонятные слова
До утра бормочут.

Осень. Игорь Мазнин

Что ни день – то резче ветер
Рвет в лесу листву с ветвей…
Что ни день – то раньше вечер,
А светает все поздней.
Медлит солнышко, как будто
Подниматься силы нет…
Потому и всходит утро над землей
Почти в обед.

Николай Красильников
Прошла лиса под кустом
И обожгла листву
Хвостом.
Огонь по веточкам полез
И запылал
Осенний лес.

Собрались и полетели. Евгений Головин

Собрались и полетели
Утки в дальнюю дорогу.
Под корнями старой ели
Мастерит медведь берлогу.
Заяц в мех оделся белый,
Стало зайчику тепло.
Носит белка месяц целый
Про запас грибы в дупло.
Рыщут волки ночью темной
За добычей по лесам.
Меж кустов к тетерке сонной
Пробирается лиса.
Прячет на зиму кедровка
В старый мох орехи ловко.
Хвою щиплют глухари.
Зимовать к нам прилетели
Северяне-снегири.

Улетали лебеди. Владимир Приходько

Улетали лебеди
С севера на юг.
Растеряли лебеди
Белый-белый пух.
То ли пух лебяжий
В воздухе блестит,
То ли в окна наши
Первый снег
Летит.

Октябрь. Валентин Берестов

Вот на ветке лист кленовый.
Нынче он совсем как новый!
Весь румяный, золотой.
Ты куда, листок? Постой!

Унылая пора! Очей очарованье! Александр Пушкин

Унылая пора! Очей очарованье!
Приятна мне твоя прощальная краса —
Люблю я пышное природы увяданье,
В багрец и в золото одетые леса,
В их сенях ветра шум и свежее дыханье,
И мглой волнистою покрыты небеса,
И редкий солнца луч, и первые морозы,
И отдаленные седой зимы угрозы.

Осень. Алексей Плещеев

Осень наступила,
Высохли цветы,
И глядят уныло
Голые кусты.

Вянет и желтеет
Травка на лугах,
Только зеленеет
Озимь на полях.

Туча небо кроет,
Солнце не блестит,
Ветер в поле воет,
Дождик моросит..

Зашумели воды
Быстрого ручья,
Птички улетели
В теплые края.

Цветная осень. Самуил Маршак

Цветная осень — вечер года —
Мне улыбается светло.
Но между мною и природой
Возникло тонкое стекло.

Весь этот мир — как на ладони,
Но мне обратно не идти.
Еще я с вами, но в вагоне,
Еще я дома, но в пути.

Есть в осени первоначальной. Федор Тютчев

Есть в осени первоначальной
Короткая, но дивная пора —
Весь день стоит как бы хрустальный,
И лучезарны вечера.
Пустеет воздух, птиц не слышно боле,
Но далеко еще до первых зимних бурь
И льется чистая и теплая лазурь
На отдыхающее поле.

Нивы сжаты, рощи голы. Сергей Есенин

Нивы сжаты, рощи голы,
От воды туман и сырость.
Колесом за сини горы
Солнце тихое скатилось.
Дремлет взрытая дорога.
Ей сегодня примечталось,
Что совсем-совсем немного
Ждать зимы седой осталось.

Перед дождем. Николай Некрасов

Заунывный ветер гонит
Стаю туч на край небес.
Ель надломленная стонет,
Глухо шепчет темный лес.
На ручей, рябой и пестрый,
За листком летит листок,
И струей, сухой и острой;
Набегает холодок.
Полумрак на все ложится,
Налетев со всех сторон,
С криком в воздухе кружится
Стая галок и ворон.

Осень. Константин Бальмонт

Поспевает брусника,
Стали дни холоднее,
И от птичьего крика
В сердце стало грустнее.

Стаи птиц улетают
Прочь, за синее море.
Все деревья блистают
В разноцветном уборе.

Солнце реже смеется,
Нет в цветах благовонья.
Скоро Осень проснется
И заплачет спросонья.

Листопад. Иван Бунин

Лес, точно терем расписной,
Лиловый, золотой, багряный,
Веселой, пестрою стеной
Стоит над светлою поляной.

Березы желтою резьбой
Блестят в лазури голубой,
Как вышки, елочки темнеют,
А между кленами синеют
То там, то здесь в листве сквозной
Просветы в небо, что оконца.
Лес пахнет дубом и сосной,
За лето высох он от солнца,
И Осень тихою вдовой
Вступает в пестрый терем свой.

Осенью. Афанасий Фет

Когда сквозная паутина
Разносит нити ясных дней
И под окном у селянина
Далекий благовест слышней,

Мы не грустим, пугаясь снова
Дыханья близкого зимы,
А голос лета прожитого
Яснее понимаем мы.

Золотая осень. Борис Пастернак

Осень. Сказочный чертог,
Всем открытый для обзора.
Просеки лесных дорог,
Заглядевшихся в озера.

Как на выставке картин:
Залы, залы, залы, залы
Вязов, ясеней, осин
В позолоте небывалой.

Липы обруч золотой —
Как венец на новобрачной.
Лик березы — под фатой
Подвенечной и прозрачной.

Погребенная земля
Под листвой в канавах, ямах.
В желтых кленах флигеля,
Словно в золоченых рамах.

Где деревья в сентябре
На заре стоят попарно,
И закат на их коре
Оставляет след янтарный.

Где нельзя ступить в овраг,
Чтоб не стало всем известно:
Так бушует, что ни шаг,
Под ногами лист древесный.

Где звучит в конце аллей
Эхо у крутого спуска
И зари вишневый клей
Застывает в виде сгустка.

Осень. Древний уголок
Старых книг, одежд, оружья,
Где сокровищ каталог
Перелистывает стужа.

Осень. Иван Демьянов

На кусте-кусточке —
Жёлтые листочки,
Виснет тучка в просини, —
Значит, дело к осени!

В красных листьях бережок.
Каждый листик — как флажок.
Стал наш парк осенний строже.
Бронзой весь покроется!

Осень, кажется мне, тоже
К октябрю готовится.
В красных листьях бережок.
Каждый листик — как флажок!

Летят дождинки. Иван Демьянов

Летят, летят дождинки,
Не выйдешь из ворот.
По вымокшей тропинке
Сырой туман ползет.

У погрустневших сосен
И огненных рябин
Идет и сеет осень
Душистые грибы!

Осень. Галина Новицкая

Я хожу, грущу один:
Осень рядом где-то.
Жёлтым листиком в реке
утонуло лето. Я ему бросаю круг
свой венок последний.
Только лето не спасти,
если день — осенний.

Осень. Ирина Токмакова

Опустел скворечник-
Улетели птицы,
Листьям на деревьях
Тоже не сидится.
Целый день сегодня
Всё летят, летят.
Видно, тоже в Африку
Улететь хотят.

Осень в лесу. Аврам Гонтарь (перевёл В. Берестов)

Осень лесу каждый год
Платит золотом за вход.
Поглядите на осину —
Вся одета в золото,
А сама лепечет:
«Стыну. » —
И дрожит от холода.
А берёза рада
Жёлтому наряду:
«Ну и платье!
Что за прелесть!»
Быстро листья разлетелись,
Наступил мороз внезапно.
И берёзка шепчет:
«Зябну. »
Прохудилась и у дуба
Позолоченная шуба.
Спохватился дуб, да поздно
И шумит он:
«Мёрзну! Мёрзну!»
Обмануло золото —
Не спасло от холода.

Листопад. Юрий Коринец

Вьётся в воздухе листва,
В жёлтых листьях вся Москва.
У окошка мы сидим
И глядим наружу.
Шепчут листья: — Улетим! —
и ныряют в лужу.

Осенний клад. Ирина Пивоварова

Падают с ветки жёлтые монетки.
Под ногами целый клад!
Это осень золотая
Дарит листья не считая,
Золотые дарит листья
Вам, и нам,
И всем подряд.

Осенние листья. Ирина Токмакова

Опустел скворечник, улетели птицы,
Листьям на деревьях тоже не сидится
Целый день сегодня всё летят, летят.
Видно, тоже в Африку улететь хотят.

Осень. Людмила Татьяничева

Помедли, осень, не спеши
Разматывать свои дожди,
Свои тумана расстилать
на зыбкую речную гладь.

Помедли, осень, покажи
Мне желтых листьев виражи,
Дай убедиться, не спеша,
Как тишина твоя свежа

И как бездонна неба синь
Над жарким пламенем осин.

Октябрь уж наступил — уж роща отряхает
Последние листы с нагих своих ветвей;
Дохнул осенний хлад — дорога промерзает.
Журча еще бежит за мельницу ручей,

Но пруд уже застыл; сосед мой поспешает
В отъезжие поля с охотою своей,
И страждут озими от бешеной забавы,
И будит лай собак уснувшие дубравы.

Уж небо осенью дышало,
Уж реже солнышко блистало,
Короче становился день,
Лесов таинственная сень
С печальным шумом обнажалась.
Ложился на поля туман,
Гусей крикливых караван
Тянулся к югу: приближалась
Довольно скучная пора;
Стоял ноябрь уж у двора.

Славная осень. Николай Некрасов

Славная осень! Здоровый, ядреный
Воздух усталые силы бодрит;
Лед неокрепший на речке студеной
Словно как тающий сахар лежит;

Около леса, как в мягкой постели,
Выспаться можно — покой и простор!
Листья поблекнуть еще не успели,
Желты и свежи лежат, как ковер.

Славная осень! Морозные ночи,
Ясные, тихие дни.
Нет безобразья в природе! И кочи,
И моховые болота, и пни —

Всё хорошо под сиянием лунным,
Всюду родимую Русь узнаю.
Быстро лечу я по рельсам чугунным,
Думаю думу свою.

Ласточки пропали. Афанасий Фет

Ласточки пропали,
А вчера зарей
Всё грачи летали
Да, как сеть, мелькали
Вон над той горой.

С вечера все спится,
На дворе темно.
Лист сухой валится,
Ночью ветер злится
Да стучит в окно.

Лучше б снег да вьюгу
Встретить грудью рад!
Словно как с испугу
Раскричавшись, к югу
Журавли летят.

Выйдешь — поневоле
Тяжело — хоть плачь!
Смотришь — через поле
Перекати-поле
Прыгает, как мяч.

Бабье лето. Дмитрий Кедрин
Наступило бабье лето —
Дни прощального тепла.
Поздним солнцем отогрета,
В щелке муха ожила.

Солнце! Что на свете краше
После зябкого денька.
Паутинок легких пряжа
Обвилась вокруг сучка.

Завтра хлынет дождик быстрый,
Тучей солнце заслоня.
Паутинкам серебристым
Жить осталось два-три дня.

Сжалься, осень! Дай нам света!
Защити от зимней тьмы!
Пожалей нас, бабье лето:
Паутинки эти — мы.

Источник

Читайте также:  Как носить белые ботильоны осенью
Оцените статью